Nedir bu ENDOMETRİOZİS?
Hasta, ağrısı olduğunu söylediğinde bir hekimin işi onu yargılamak değil ağrının asıl kaynağını bulmaktır.
Dr. Bülent URMAN
Her 10 kadından birinde görülen endometriozis kadınlarda kronik ağrının, gebe kalamamanın ve anormal kanamaların önde gelen nedenlerinden biridir. Tedavisi bireye göre en çok farklılık gösteren hastalıklardan biridir.
ENDOMETRİOZİS
Endometriozis, rahim içini döşeyen endometrial dokunun rahim dışında büyümesiyle karakterize, kronik ve sıklıkla ağrılı bir hastalıktır. Endometriozisin en sık görülen türlerinden biri, yumurtalıklarda gelişen çikolata kistleridir. Tıbbi adıyla endometrioma, içi koyu kahverengi, çikolata benzeri sıvıyla dolu kistik yapılardır.Bu kistler genellikle tek ya da çift taraflı overlerde gelişebilir ve düzgün duvarlıdır. Genellikle doğurganlık çağındaki kadınlarda görülür, ancak yalnızca 35 yaş sonrası değil, 20’li yaşlardan
itibaren de ortaya çıkabilir.
Endometriozis zamanla
kansere
dönüşür mü?
Endometriomaların kanserleşme riski çok düşüktür, %1’in altındadır. Ancak özellikle hızla büyüyen, tek taraflı ve menopoza yaklaşan hastalarda daha dikkatli değerlendirme gerekir.
TEDAVİ PLANI
Tedavi kararı, hastanın yaşı, çocuk isteği, ağrı düzeyi ve yumurtalık rezervine göre bireysel olarak planlanır. Çocuk istemeyen hastalarda;
-
İlaç tedavisi
Hormon ilaçları (doğum kontrol hapları, progestinler, GnRH agonistleri): Ağrıyı azaltabilir ancak etkileri geçicidir. Tedavi bırakıldığında semptomlar geri dönebilir.
Levonorgestrel içeren rahim içi araçlar (örneğin Mirena®) bazı hastalarda uzun süreli ağrı kontrolü sağlayabilir. Ancak düzensiz kanama, kilo artışı gibi nedenlerle kullanım bırakılabilir.
-
Cerrahi tedavi
Laparoskopik cerrahi, en etkili yöntemdir. Kistler dikkatlice çıkarılır ve endometriozis odakları temizlenir.
Ameliyat sonrası, özellikle rektovajinal bölgenin dikkatli incelenmesi, tedavi başarısını artırır.
Cerrahi yapılan hastalarda ağrı şikayetinin kaybolma oranı %80’e kadar çıkabilir.
Her hastada tedavi yaklaşımı farklıdır. Ağrı, infertilite veya yaşam kalitesini etkileyen şikayetler varsa, kişiye özel planlama yapılmalı ve yumurtalık rezervi her zaman korunmalıdır.
Çocuk isteyen hastalarda;
-
Kistin boyutu 4 cm’den küçükse ve yumurtalık rezervi iyiyse, bazen sadece takip önerilir. Eğer kist 4 cm’den büyükse, enfeksiyon riskini azaltmak ve yumurta toplama işlemini kolaylaştırmak için cerrahi düşünülebilir. Ancak cerrahinin yumurtalık rezervine zarar verebileceği unutulmamalıdır.
Tüp bebek planlanıyorsa:
-
Endometriomanın alınmasının gebelik oranlarını artırdığına dair net bir kanıt yoktur. Ancak kistin iğneyle delinmesi sırasında enfeksiyon riski olduğundan, büyük kistlerin tüp bebek öncesi çıkarılması uygun olabilir.
Gebelik ile ilgili tüm yazılarımıza blog sayfamızdan ulaşabilirsiniz. Merak ettiğiniz konular ile ilgili anahtar kelimeleri aratarak da yazının tamamına ulaşmanız mümkün olacaktır.
Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte her ay adet kanamaları ile beraber canlı endometrial hücrelerin bir kısmının tüplerden geçerek karın boşluğuna dökülmesi ve bu hücrelerin burada tutunarak büyümesi şeklinde ileri sürülen retrograd menstrüasyon en fazla kabul gören teoridir.
Endometriozis
Halk arasında en çok merak edilen endometriozis soruları. Mümkün olduğunca yalın ve açıklayıcı. Bilimsel açıklamalar ile akılcı yaklaşım.
Laparoskopi karın içinin bir endoskop ile gözlenmesi işlemidir. Laparoskopi önceleri sadece tanısal bir araç iken bugün neredeyse jinekolojik operasyonların tamamı laparoskopi ile yapılabilir hale gelmiştir.
Bir kadın için başa çıkması en zor ağrılardan biri endometriozis ağrısıdır. Genellikle adet dönemlerinde başlayan döngüsel bir ağrı olduğu gibi hergün tekrarlayan bir ağrı da olabilir.
Kısırlık nedeniyle başvuran kadınların yarıya yakınında endometriozis görülebilmektedir. Endometriozis tanısı alan kadınların daha sonra kısırlık nedeniyle sıklıkla doktora başvurdukları bilinmektedir.