(GSM-Menopozun genitüriner sendromu) kadınların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen bir sorundur. Bu durumu yönetirken yaşam tarzı değişiklikleri yapmak önemlidir ve gerektiğinde ilaç tedavisi de uygulanmalıdır.
Kimler Etkilenir?
GSM, menopoz öncesi ve sonrası kadınların yaklaşık %25-70’inde görülür ve günlük hayatı zorlaştırabilir. Kadınlar menopoz hakkında konuşmakta zorlanabilirler. Bu hem yakınları hem de doktorları için geçerlidir.
GSM Nedir? Belirtileri Nelerdir?
GSM, alt genital sistem (vulva ve vajina) ve idrar yollarında östrojen hormonunun azlığından kaynaklanan bir dizi rahatsız edici belirtidir. Bunlar arasında;
• Yanma ve tahriş hissi
• Vajinal kuruluk
• Cinsel ilişki sırasında ağrı
• İdrar yaparken acı, sık idrara çıkma veya idrar yolu enfeksiyonları
gibi belirtiler yer alır. Ayrıca vajina girişinde daralma ve genital bölgede incelme görülebilir. Cinsel tatmini olumsuz olarak etkileyebilir. "İspanya’da bir araştırmada GSM’li kadınların %75’i bu durumun cinsel zevklerini etkilediğini söylemiştir."
Kimlerde Daha Fazla Görülür?
Menopozun dışında; doğum yapmamış kadınlar, sigara içenler, alkol kullananlar, yumurtalıkları alınanlar, düzenli cinsel hayatı olmayanlar, egzersiz yapmayanlar ve bazı kanser tedavileri gören kişilerde GSM riski artar.
GSM Nasıl Oluşur?
Vajina ve idrar yollarını sağlıklı tutan östrojen hormonu azalınca, o bölgedeki dokular incelir ve sağlığını kaybeder. Bu da kuruluk, tahriş ve idrar sorunlarına yol açar. Ayrıca vajinanın koruyucu bakterileri de azalır ve enfeksiyon riski artar.
GSM Benzeri Belirtiler Başka Nelerden Olabilir?
Bazı belirtiler başka rahatsızlıklara da bağlı olabilir. Mesela idrar yolu problemleri için idrar testi yapılmalı, cinsel ilişkide sorun olanlarda depresyon veya ilişki problemleri araştırılmalıdır.
GSM Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi amaçları şunlardır:
• Vajina rahatlığını sağlamak
• İdrar sorunlarını azaltmak
• Cinsel yaşamı desteklemek
Yaşam tarzı değişikliği olarak sigarayı bırakmak ve mümkünse düzenli cinsel yaşam sürdürmek faydalıdır.
GSM çok yaygın olsa da genellikle hasta ve doktorlar tarafından göz ardı edilir ve yeterince tedavi edilmez.
İlk tedavi olarak hormon içermeyen kayganlaştırıcılar ve vajinal nemlendiriciler kullanılır. Eğer bunlar yeterli olmazsa, lokal östrojen tedavisi (kremler, halkalar, fitiller) ya da diğer hormon tedavileri düşünülebilir. Beraberinde menopozun diğer semptomları da varsa (ateş, ter basmaları gibi) ve aksini gerektirecek bir durum yoksa sistemik hormon tedavisi bu hastalarda çok faydalıdır. Rahmi alınmış olan kadınlarda tek başına östrojen yeterli iken rahmi alınmamış kadınlarda östrojene progesteron da eklenir.
Testosteron tedavisi, HSDD (cinsel istek bozuklukları) durumunda düşük dozlarda uygulanabilir. Hormon tedavisi verilemeyecek olan veya bu tedaviyi istemeyen hastalarda ise lazer tedavisi alternatif olabilir.
Yorumlar